Het identificeren van vermijdbare risico’s bij RVU 2026 begint met een systematische beoordeling van alle werkbelastingen: fysiek, psychosociaal, omgeving, cognitief en werktijden. Je moet deze risico’s in kaart brengen met meetbare gegevens volgens het TNO-validatiekader. Het onderscheid tussen vermijdbare en onvermijdbare risico’s is belangrijk omdat alleen de restrisico’s meetellen voor de RVU regeling 2026. Dit vraagt om een multidisciplinaire aanpak met deskundigen die weten waar ze op moeten letten.
Wat zijn vermijdbare risico’s volgens RVU 2026?
Vermijdbare risico’s zijn gezondheidsrisico’s die je kunt wegnemen door aanpassingen in de werkomgeving, werkprocessen of arbeidsmiddelen. Bij de RVU regeling 2026 worden deze risico’s niet meegewogen in de beoordeling van zwaar werk. De focus ligt op de restrisico’s: de gezondheidsrisico’s die overblijven nádat je alle redelijke maatregelen hebt genomen.
Dit onderscheid is belangrijk omdat cao-partijen vanaf 1 januari 2026 objectief moeten aantonen welke functies als zwaar werk gelden. Je kunt niet zomaar alle risico’s meetellen. Als een risico vermijdbaar is door bijvoorbeeld betere ergonomische hulpmiddelen, aangepaste werkroosters of verbeterde ventilatie, dan moet je dat eerst oplossen.
Een praktisch voorbeeld: rugklachten door handmatig tillen zijn vermijdbaar als je tilhulpmiddelen kunt inzetten. Maar als het werk daarna nog steeds fysiek belastend blijft, dan is dat restrisico wel relevant voor de RVU-beoordeling. Hetzelfde geldt voor psychosociale belasting: werkdruk die je kunt verminderen door betere werkorganisatie is vermijdbaar, maar emotionele belasting die inherent is aan het werk zelf niet.
De beoordeling moet gebeuren volgens geaccepteerde gezondheidskundige grenswaarden, richtlijnen en wetenschappelijk onderbouwde methodieken. Dit betekent dat je niet kunt uitgaan van aannames, maar moet werken met meetbare gegevens die je kunt onderbouwen.
Hoe begin je met het identificeren van risico’s op de werkplek?
Begin met het in kaart brengen van alle relevante werkbelastingen binnen je organisatie. De RVU regeling 2026 vereist dat je kijkt naar vijf belastingvelden: fysieke belasting, psychosociale belasting, omgevingsbelasting, cognitieve belasting en werktijden. Voor elk veld heb je specifieke expertise nodig.
Stel een multidisciplinair team samen met minimaal vijf deskundigen die elk hun eigen expertisegebied vertegenwoordigen. Denk aan ergonomen voor fysieke belasting, psychologen voor psychosociale factoren, arbeidshygiënisten voor omgevingsbelasting, organisatiedeskundigen voor cognitieve belasting en arbeidsdeskundigen voor werktijdpatronen.
Je stappenplan ziet er zo uit:
- Inventariseer alle functies en taken die mogelijk als zwaar werk kwalificeren
- Verzamel meetbare gegevens per belastingveld voor deze functies
- Betrek medewerkers en leidinggevenden bij de inventarisatie voor een compleet beeld
- Documenteer alle bevindingen zorgvuldig volgens het TNO-validatiekader
- Identificeer welke risico’s vermijdbaar zijn door aanpassingen
- Beoordeel de restrisico’s aan de hand van erkende grenswaarden
Belangrijk is dat je actuele gegevens gebruikt. De beoordelingen moeten up-to-date zijn op het moment dat je ze aanbiedt aan het TNO Expertisecentrum Zwaar Werk. Oude risico-inventarisaties volstaan meestal niet omdat ze niet volgens de nieuwe methodiek zijn uitgevoerd.
Welke veelvoorkomende risico’s worden vaak over het hoofd gezien?
Veel organisaties focussen vooral op fysieke belasting zoals tillen en duwen, maar vergeten de meer subtiele risicofactoren. Psychosociale belasting is zo’n onderbelicht gebied. Denk aan emotionele belasting bij functies met veel klantcontact, werkdruk door onderbezetting of de mentale impact van verantwoordelijkheid voor veiligheid van anderen.
Bij hybride werken zie je nieuwe ergonomische knelpunten ontstaan. Medewerkers werken thuis vaak zonder goede bureaustoel, scherm of werkhouding. Deze risico’s zijn lastiger te identificeren omdat ze zich buiten het zicht van de werkgever afspelen. Toch kunnen ze bijdragen aan gezondheidsklachten die relevant zijn voor de RVU-beoordeling.
Omgevingsfactoren worden ook vaak onderschat. Het gaat niet alleen om voor de hand liggende zaken als geluid of gevaarlijke stoffen, maar ook om:
- Trillingen bij het werken met machines of voertuigen
- Temperatuurschommelingen bij binnen-buitenwerk
- Blootstelling aan biologische agentia in zorg of afvalverwerking
- Beeldschermwerk in combinatie met slechte verlichting
Cognitieve belasting is misschien wel het meest onderbelichte gebied. Complexe beslissingen nemen onder tijdsdruk, multitasken tussen verschillende systemen, of concentratie vasthouden in een rumoerige omgeving: dit zijn allemaal vormen van cognitieve belasting die meetellen. Vooral in controlekamers en coördinatiecentra is dit relevant.
Ten slotte worden onregelmatige diensten en nachtdiensten soms niet goed meegewogen. Het gaat niet alleen om het aantal nachtdiensten, maar ook om de wisselende patronen en herstelperiodes tussen diensten. Dit heeft impact op slaapkwaliteit en gezondheid op lange termijn.
Waarom is het identificeren van risico’s nu belangrijker dan ooit?
De werkomgeving verandert sneller dan ooit. Hybride werken is de nieuwe standaard geworden, met medewerkers die afwisselen tussen kantoor, thuis en onderweg. Dit maakt het complexer om alle risico’s in beeld te krijgen. Je hebt niet langer controle over één werkplek, maar moet rekening houden met verschillende werksituaties.
Nieuwe werkplekconcecten zoals activity-based working brengen andere belastingen met zich mee. Medewerkers wisselen vaker van werkplek, hebben minder persoonlijke aanpassingsmogelijkheden en moeten flexibeler omgaan met hun werkomgeving. Dit vraagt om een andere manier van risico-inventarisatie.
De RVU regeling 2026 stelt strengere eisen aan onderbouwing. Waar je voorheen kon volstaan met algemene functiebeschrijvingen, moet je nu met meetbare gegevens aantonen welke belastingen daadwerkelijk voorkomen. Het TNO Expertisecentrum Zwaar Werk toetst alle beoordelingen kritisch op wetenschappelijke onderbouwing.
Er is ook meer aandacht voor welzijn en verzuim binnen organisaties. Medewerkers verwachten dat hun werkgever zorgt voor een gezonde werkomgeving. Het identificeren van risico’s helpt je niet alleen om aan de RVU-eisen te voldoen, maar ook om ziekteverzuim te verlagen en medewerkers langer gezond en productief te houden.
De business impact is direct merkbaar. Organisaties die risico’s goed in kaart hebben, kunnen gerichter investeren in preventie. Dit voorkomt kostbare aanpassingen achteraf en helpt je om als werkgever aantrekkelijk te blijven. Zeker in sectoren met krapte op de arbeidsmarkt is dit een belangrijk voordeel.
Hoe wij helpen met het identificeren van vermijdbare risico’s bij RVU 2026
Wij ondersteunen organisaties bij het volledige traject van risico-identificatie volgens de RVU regeling 2026. Ons multidisciplinaire team van ergonomen, psychologen, organisatiedeskundigen en bewegingswetenschappers zorgt ervoor dat je alle belastingvelden objectief en compleet in kaart brengt.
Onze aanpak kenmerkt zich door:
- Multidisciplinaire expertise: Wij beschikken over de vijf verschillende deskundigen die de RVU-regeling vereist, zodat alle belastingvelden professioneel worden beoordeeld
- Meetbare onderbouwing: We werken volgens het TNO-validatiekader met gevalideerde methodieken en erkende grenswaarden
- Holistische benadering: We kijken naar het samenspel tussen mens, werk, organisatie en technologie, niet alleen naar losse risicofactoren
- Actuele beoordelingen: Onze inventarisaties zijn up-to-date en direct bruikbaar voor validatie door het TNO Expertisecentrum Zwaar Werk
- Praktische focus: We onderscheiden duidelijk tussen vermijdbare en onvermijdbare risico’s, zodat je weet waar je op moet focussen
Met meer dan 25 jaar ervaring in complexe werkomgevingen weten we precies waar je op moet letten. We helpen je van inventarisatie tot en met de onderbouwing die nodig is voor validatie. Zo weet je zeker dat je voldoet aan de eisen van de RVU regeling 2026.
Wil je weten wat RVU 2026 voor jouw organisatie betekent? Neem contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek. We denken graag met je mee over de beste aanpak voor jouw situatie.
